Doğum |
1058 veya 1060 El bombası |
---|---|
Ölüm |
1138 El bombası |
Ana dilde isim | أبو هارون موسى بن يعقوب ابن عزرا ve משה בן יעקב הסלח אבן עזרא |
Aktiviteler | Şair , haham |
Din | Yahudilik |
---|
Moses b Ezra ( İbranice משה בן יעקב אבן עזרא Moshe Ben Yaakov b Ezra , Arap أبو هارون موسى بن يعقوب ابن عزرا Abu Harun Musa ) a, rabi , ozan , filozof ve dilbilimci Endülüs XI inci ve XII inci yüzyıllar ( Granada dolaylarında, 1058 - yaklaşık 1138 ).
Bir şiirsel eserin Yazarı İbranice , laik ve dini dili, o da bir felsefi eser kaleme Arapça , Metafor Garden ( Ḥadiqa fi Ma'ani el-Mujaz vel-Ḥaḳiḳah ), ortaçağ Yahudi felsefesinin klasik bir yanı içinde retorik ve edebiyat tarihi üzerine bir tez olarak Arapça , Konuşma Kitap ve Evokasyon ( Kitab el-Muḥāḍarawa el-Mudhākara gramer başarıları dayanarak), İbrani şiirinin ilk sistemin,.
Endülüs'ün en önde gelen Yahudi ailelerinden biri olan İbn Ezra ailesinde doğdu , Isaac İsrailli'ye göre üç erkek kardeşi İshak, Yusuf ve Zerahia, hepsi seçkin alimlerdi. Uzak akrabası Abraham ibn Ezra da ismin ününe katkıda bulunacak.
Isaac ibn Ghiyyat'ın öğrencisi olarak , kendisine birçok şiir ithaf eden Juda Halevi de dahil olmak üzere bir şairler mahkemesinin koruyucusu oldu . İbn Ezra, İbn Ezra ile yazışmalarında, yeğenlerinden birinin babası tarafından reddedilmesine rağmen evlenme teklifini görmekten duyduğu üzüntüyü ifade eder; Musa'nın kardeşlerinden biriyle evlendikten kısa bir süre sonra öldü. Bu kalp meselesi onu ailesinden uzaklaştırır ve genellikle bir teslimiyet ve melankoli notu içeren şiirlerini etkiler. Almoravid fethi sırasında Müslüman İspanya'daki Yahudiler için elverişsiz koşullar nedeniyle memleketinden ayrıldı ). Hristiyan İspanya'da Moses ibn Ezra, talihsizliklerle dolu, başıboş bir yaşam sürüyor.
Moses ibn Ezra eksiksiz ve çok yönlü bir yazar, seçkin bir filozof, iyi dilbilimci ve her şeyden önce Yahuda el-Harizi'nin söylediği mükemmel bir şairdir : “Musa ibn Ezra düşünce kuyusundan inciler çeker. "
Düşünce alanında, "Musa ibn Ezra'nın entelektüel eğitimi üçlü bir katkıdan faydalandı: Hellenistik Arapça anlatım felsefesi, İslami kökenli Kalamik teolojik ve İncil ve rabbin edebiyatı".
En büyük felsefi eser, Arougat HaBossem (kelimenin tam anlamıyla Parfüm Parterre) başlığı altında İbranice'ye çevrilen Maqâlat Al-Ḥadiqa fi Ma'ani al-Mujaz wal-Ḥaḳiḳah ( Metafor ve Doğru Anlamın Bahçesi Üzerine İnceleme) 'dir. ). P. Fenton'a göre çevirmen Juda al-Ḥarizi'dir . 19. yüzyılın sonlarına kadar eserin Arapça orijinalinin bulunmasına kadar İbranice olduğuna inanılıyordu.
Kitap yedi bölüme ayrılmıştır:
Tezleri neoplatonizmle damgalanmıştır : insan bir mikrokozmostur, makrokozmosun yansımasıdır, Tanrı tüm birimlerin ötesinde Birdir ve kendi içinde Bilinmezdir, ancak kişinin kendi bilgisi Yaradan'ın bilgisine götürür.
Hermes ( Enoch ile özdeşleştirdiği ), Pisagor , Sokrates , Platon , Aristo , sözde Empedokles , el-Farabi , Saadia Gaon ve Solomon ibn Gabirol
dahil olmak üzere birçok yazardan alıntı yapıyor .
Kitap, Yunan-Müslüman felsefesinin derin bir bilgisini ortaya koysa da , İbn Ezra'nın diğer eserleri lehine gözden kaçmış gibi görünüyor ve Solomon ben Adret'e yazdığı bir mektupta Yedaya Bedersi dışında sonraki herhangi bir otorite tarafından neredeyse hiç alıntı yapılmıyor .
Musa ibn Ezra yazarı Kitab el-Muḥaḍarah vel-Mudhakarah ( Konuşmanın Kitap ve Evocation ), tarzında yazılı söylem ve şiir üzerine bir inceleme, Edeb adlı yazılarında . Yahudi edebiyatında türünün tek kitabıdır.
Kendisine İbrani şiiri üzerine sekiz soru gönderen bir arkadaşının isteği üzerine yazılan kitap, karşılık gelen sayıda bölüme ayrılmıştır. İlk dördünde yazar, genel olarak Arapların doğal şiirsel armağanı olan ve Arabistan iklimine atfettiği düzyazı ve yalancı yazarlar, şiir ve şairlerle ilgilenir. O çok nadir istisnalar dışında, bu yazarak dördüncü bölüm sonuçlandırılması, kullanmak veya kaçınmak için tavsiye edilir oluşturan şair gösterir İncil'in şiirsel parçalar içermeyen metre veya tekerlemeler .
En önemlisi olan beşinci bölüm, hem İbranice hem de Arapça şiir şiirinin şiirini oluşturmaya çalışır. Bu sırasında yazara göre başlar İspanya'da Yahudilerin yerleşim, hikayesi ile başlar Babylon dan Sürgün , Sefarad bahsettiği peygamber Ovadia İspanya (o s'aslında a dan hareket olma (Ovadia 01:20) Küçük Asya'daki konum ). Daha sonra İspanyol Yahudilerinin, en önemli yazarlarının ve eserlerinin edebi faaliyetlerini kapsamlı bir şekilde anlatıyor.
Altıncı bölümde yazar, çeşitli özdeyişlerden alıntılar yapıyor ve zamanının genel entelektüel durumunu anlatıyor, ki bu pek de parlak görünmüyor. Halkın bilim adamlarına kayıtsızlığından üzüntü duyuyor, bu kayıtsızlığın kendisini etkilemediğini ve hem iyi hem de kötü talihi bildiğini belirterek. Buna ek olarak, kamuoyunda tanınmaya yönelik herhangi bir iddiadan vazgeçmesine izin veren erdemlere sahiptir, bu erdemler memnuniyet ve ölçülüdür.
Yedinci bölümde, birçok güvenilir yazarın da belirttiği gibi rüya şiirleri yazma olasılığını tartışıyor. Sekizinci bölüm iki kısma ayrılmıştır; ilki şiir ve şiirlerle, ikincisi (20 paragrafta) kinayeler , figürler ve diğer şiirsel biçimlerle ilgilidir.
Kitabu'l-Muḥaḍarah Berlin, Oxford ve St. Petersburg kütüphanelerde el yazması bulunmaktadır. Pavel Kokowzow, 1895'te St. Petersburg'da ilk dört bölümü yayınladı; Hartwig Hirschfeld, Judeo-Arab chrestomathy'sinin ikinci bölümünü yayınladı. İbranice tercüme ait bir fragman (başlıklı Eşkol ha-Kofer , aynı adlı çalışması ile karıştırılmamalıdır Yahuda Hadassi Karaite ) ile çağırılır Abraham Zacuto . Bu kitapta İbn Ezra benzer nitelikte başka bir eserden, başka hiçbir şey bilinmeyen Fi Faḍa'il Ehl al-Adab'dan bahsetmektedir . 1924'te Ben-Tzion Halper tarafından Shirat Israel adıyla yeni bir çeviri yapılmış ve 1978'de Abraham Shlomo Halkin tarafından Sefer Ha'iyounim vèhadiounim'in daha doğru başlığı altında revize edilmiştir .
Musa ibn Ezra "neoklasik Arap ode - kaside'yi taklit ederek İbrani şiirinde yeniden canlandı ". Ayrıca , özellikle erotik temalı şiirlerinde, mouachahat gibi özellikle Endülüs türlerinin uygulamasına da dikkat çekeriz . “İbranice edebiyatına girmesine yardımcı olduğu bir başka tür de, Arap dilinin ustaları tarafından çok takdir edilen bir tür olan tagnis'ti ya da ayetleri benzer bir telaffuza sahip ancak farklı bir anlama sahip olan eşsesli kafiye şiiriydi. "
Moshe ibn Ezra, İbranice hakimiyetinde rakipsiz bir usta olarak kabul edilir. Seküler şiirsel ve litürjik eserleri, biçim ve üsluplarının güzelliği ile ayırt edilir ve Al-Ḥarizi'ye göre, şairler tarafından İbrahim ibn Ezra ve Yahuda Halevi'ninkilere tercih edilirdi.
Laik şiirlerİbn Ezra laik şiirleri toplanır Tarshish (220 satırları içerdiğinden sözde), Anaq (veya Zahr el-Riyad Arapça) ve onun ilk bölümünde Diwan . Sevgi ve doğa, kader, yaşam ile ilgili bu şiirler "Ortodoks sansürle yüzyıllardır uyudukları kütüphanelerin dibine indirildi".
Tarshish her birinin yirmi iki harf içeren, on bölümden ayrılmıştır İbrani alfabesinin sırayla. Bu kurallarına göre yazılır tajnis her tekrarlanır, Homonimleri şiir oynayan bir tür, dörtlük her tekrar farklı bir anlam.
İlk bölüm, tipik bir oryantal hiperbolik üslupta erdemlerini övdüğü belirli bir Abraham'a (belki Abraham ibn Kamnial ) ayrılmıştır .
Sonraki dokuz bölümde konuşuyor:
İbn Ezra ciddidir, yaşlılığı çağrıştırdığında ("Ey, eğer gündüz yerine gece kafamı çevreleyebilseydi," siyah saç, gündüz, beyaz saç anlamına gelen "gece"), ama aynı zamanda en anlamsız konular.
Tarshish David Günzburg (Berlin 1886) tarafından yayınlanmıştır. Avrupa'da çeşitli kütüphanelerde (Münih, Oxford, Paris, vb.) Dağıtılan el yazısı nüshalarında Tarşiş , kullanılan eş adların anlamını açıklayan bir yorumla birlikte yer alıyor. Bu yorum kısmen veya tamamen yazarın kendisinden gelebilir.
Divan yine bir yazma halde bulunur; kısmen arkadaşlara yazılan övgülerden ve bilginlerin ölümü için bestelenmiş ağıtlardan oluşan 300 seküler parça içerir.
Kutsal şiirlerPek çok pişmanlık şiirleri ona HaSalla'h lakabını kazandırdı . 220 çoğunluğu dini şiirlerinde bütün bulunan İbn Ezra Mahzorim (hariç Aşkenaz ayin ) ve Diwan olan selihot sırasında okunduğu (penitential şiirler), redoubtable Günleri arasında, Yılbaşı Musevi Günü ve Kefaret Günü . Amaçları, yaşamın boşluğunu, dünyevi ihtişamın kibirini, zevk alan kişinin öğreneceği acı hayal kırıklığını ve kaçınılmaz ilahi yargıyı tanımlayan duaları iç gözlem yapmaya davet etmektir. Sık sık İncil sahneleri kullanır, ancak seleflerinden farklı olarak İncil tarihini incelemelerine Adem'den değil, Kanun'un verilmesinden başlar.
Bunun dışında selihot , Moshe ibn Ezra'nın repertuarında en bilinen parçalarından biri olan El Nora alila , bir giriş olarak Sefarad cemaatte söylenen Neila Kefaret Günü kapatır. İbn Ezra, piyyutunu birçok meslektaşı gibi akrostik ( MoSH "E HaZa" Q ) adıyla imzaladı .
Bu makale makalesinden alıntılar içeriyor "IBN Ezra, Musa BEN JACOB HA-Sallah (ABU HARUN MUSA)" arasında Yahudi Ansiklopedisi 1901-1906 arasında, içerik bulunmaktadır kamu malı .