İspanya İç Savaşı'ndan mülteciler ve sürgünler

İspanya İç Savaşı'ndan mülteciler ve sürgünler (Temmuz 1936 - March 1939 ) ve Posguerra veya savaş sonrası İspanyolca (ölümüne dek Franco içinde 1975 ) Avrupa kendi ölçeğinde ile karakterize dışında evlerinde, telaş ve sınır ötesi göç ve sürgün vardır yerinden edilmiş nüfus için özel bir projenin olmaması.

Başlayarak 1939 yılı sonunda, İspanya İç Savaşı ve yenilgisiyle Cumhuriyetçiler , birçok kişi, çoğunlukla Cumhuriyetçiler, sol Frankocu İspanya denilen bir göç dalgası içinde Retirada ( geri çekilme içinde İspanyolca ve Katalanca ) sürgün veya cumhuriyetçi göç. Gidilecek yerler çeşitliydi, ancak Fransa en çok seçildi, diğer üç büyük sürgün ya da sığınak ülkesi Birleşik Krallık , Meksika ve SSCB idi  ; daha az ölçüde Şili , Arjantin ve Küba gibi belirli yerler .

Bu insanların İspanya'dan ayrılışı her zaman nihai olmadı. Bazı mülteciler sadece Fransa'dan geçerek , Frankoçular tarafından işgal edilen Bask Ülkesini terk ettiler ve hala Cumhuriyetçiler tarafından tutulan Katalonya üzerinden geri döndüler . Ancak ülkeyi terk edenlerin çoğu İspanya İç Savaşı'nın sonuna kadar geri dönmedi. Bazı sürgünler Franco'nun İspanya'sına döndü, özellikle rejim yumuşadığında (biraz), diğerleri demokratik geçişi bekledi . Birçok İspanyol Cumhuriyetçi için yurtdışına yerleşmek kalıcı hale geldi, ancak bu aileler iç savaşın anısını saklıyor. Ley de la Memoria Historica'dan bu yana , bazı sürgün çocukları ve torunları, göçün anısına İspanyol vatandaşlığını geri kazandılar.

2019'da Retirada'nın 80. yıldönümünün resmi anma törenleri, özellikle Fransa'da birbirini takip ediyor.

İlk sürgünler ( 1936 - 1938 )

Bu savaşın ilk ayları, 1936 yazından aynı yılın Aralık ayına kadar, Bartolomé Bennassar'ın Katalonya ve Birleşik Krallık'tan "sağ elli bir göçü" de içerdiğinin altını çizdiği geçici bir göçün başlangıcını gördü . ' Aragon . 10.000'den fazla Basklı , cumhuriyetçi ya da tarafsız, Fransa'ya gitmek için ülkeyi terk etti ve daha sonra onları geri göndermeye çalıştı; içinde Katalonya , cumhuriyetçilerin karşı nötr, şüpheli veya düşmanca binlerce insan için tekneyle terk Marsilya ya için Cezayir . Ayrıca kaçakçıların yardımıyla Pireneler'den kaçarlar. Katalonya'dan Fransa ve İtalya'ya ulaşan toplam mülteci sayısının 30.000 ila 35.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir.Bunlardan bayrağa çağrıdan kaçmak isteyen 2.000'den fazla Katalan mülteci Fransa'da karşılanmaktadır.Ağustos 1936 ve Ekim 1937. Kuzey cephesinde, Franco'nun birliklerinin ilerlemesiyle , on binlerce Basklı 1937'de İspanyol topraklarından ayrıldı ve Santander'den karadan ve denizden ilk büyük göç dalgasını oluşturdu . Bordeaux , La Rochelle'e ulaşır ve Lorient'e kadar giderler . Kısa bir süre sonra, karşı-saldırı ait 43 rd  Cumhuriyetçi Bölümü yakıtlı göç yeni bir dalga halinde 1938 ; cumhuriyetçiler bu kez doğrudan sınırın diğer tarafına sığınırlar.

Bu göç, geçici olması, Franco'nun sınırlarını gönüllü olarak kapatmaması ve İspanya'ya dönen mültecileri bağlamamasıyla karakterize ediliyor. Tarihçiler, 1938'in sonunda hala Fransa'da sadece 40.000 sürgünün olduğunu ve bunların arasında çocukların önemli bir kısmının olduğunu tahmin ediyorlar . Onlar statüsünde mültecileri yerleştirildi: Böyle bir akını ile karşı karşıya kalan Fransız yetkililer kendilerini boğulmuş bulundu "kontrol altında ağırladı" veya regroup (özellikle kadınlar, çocuklar ve yaşlılar kabul merkezleri aileleri tarafından veya ağırladı kişilerde) Fransız kamplarına , kanun hükmünde kararnamelere göre12 Kasım 1938 ve 18 Kasım 1939"istenmeyen yabancılar" ın idari hapsine izin veren . The29 Aralık 1938, transit geçiş ve mültecilerin kabulü sorununu incelemek için bir komite oluşturulur; ancak bu yaklaşım geç kalmıştır. Üç ay önce Manuel Azaña, Fransa'nın Pireneler üzerinden yeni bir mülteci dalgasına erişimi engelleyemeyeceğine çoktan ikna olmuştu: "O visto en la prensa valenciana un confuso extracto del discurso de Daladier. Es önemli que el ministro de la Guerra inglés hable por primera vez en público [...] del peligro posible en la frontera pirenaica. Y de la eventualidad de tener que decir ¡No! algún día; temo que cuando se vean forzados a decirlo, sea tarde "(ücretsiz çeviri: gördüm: gördüm Valensiya basınında Daladier'in konuşmasından şaşkın bir alıntı.Fransız Savaş Bakanı'nın Pirene sınırındaki olası tehlike hakkında ilk kez kamuoyuna konuşması önemlidir.Fransa'nın bir gün "Hayır" demesi gerekir; Bunu söylemek zorunda kaldıklarında çok geç olacağından korkuyorum ".

Cumhuriyetçi göç ait 1939 için Fransa

La Retirada (Ocak - Şubat 1939 )

Fransa'ya göç , Ebro Savaşı sırasında ve sonraki aylarda Retirada (geri çekilme) adı verilen bir hareketle önemli bir hızlanma yaşadı . Katalonya'dan nüfus göçü , Barselona'nın düşüşünden sonra muazzam hale geliyor .26 Ocak 1939. Daladier hükümetidir üzerine sınır açılacak 27 Ocak ve mülteciler arasında akın Pyrenees aracılığıyla Le Perthus , Cerbère ve Bourg-Madame . Mart 1939'da Fransa'daki İspanyol mülteci sayısının resmi bir raporda 440.000 kişi olduğu tahmin ediliyordu. Tarihçiler, Katalonya'nın düşüşünden sonraki mülteci sayısının 170.000'i sivil olmak üzere 465.000 sürgün olduğunu tahmin ediyor .

Mülteci kabulü

Fransa'da, en çok mülteci alan, İspanyolların hâlihazırda ikamet ettikleri Bordeaux ve Toulouse şehirlerine güçlü İspanyol göçüyle, İspanya yakınlarındaki Güney-Batı departmanlarıdır . Atlantik kıyısının diğer bölümleri (özellikle Moisdon-la-Rivière ve Juigné-des-Moutiers kampları ile Loire-Inférieure ) ve Massif Central , Bouches-du-Rhône ve bölge. . Yeni gelenlerin kabulü bir yerden diğerine farklıdır: bazen iyi karşılanırlar ve hatta dayanışma eylemlerinin nesneleridir (kaynağını solun siyasi ve sendikal bağlılığında bulan dayanışma adaları; İspanyol içi dayanışma, İspanya'yı oluşturur. 1936'da 250.000 İspanyol ile Fransız göçünün üçüncü en önemli kaynağı), kimi zaman yabancı düşmanlığının belli biçimlerinin damgasını vurduğu krizde bir Fransa'da şüpheyle ve hatta düşmanlıkla görülüyorlar . Bartolomé Bennassar'a göre , sürgün dalgaları 1939'dan sonra daha az iyi karşılandı .

Birçok gazete ( L'Humanité , Ce soir , Le Populaire , Saygılarımızla , Le Libertaire , La Flèche de Paris vb.) Mültecilerin yaşam koşulları hakkında uyarıda bulunmak için kamplardaki haber sayısını artırıyor. İkincisi açlık ve soğuğa maruz kalıyor, her gece ölümlere ve hastalıklara neden oluyor, aynı zamanda bazı kamp muhafızlarının (gezici muhafızlar ve sömürge birlikleri) şiddetine de maruz kalıyor. Gönüllüler battaniye ve yiyecek dağıtırken abonelikler gerçekleştirilir. Louis Aragon , Ce soir için yazdığı günlük köşesinde , çocukları barındırmayı teklif eden Fransızlardan aldığı “mektup tufanı” ndan haber veriyor.

Muhafazakar basın, mültecilere karşı bir miktar endişe, hatta düpedüz düşmanlık gösteriyor. Uzlaşmaz uyarıda bulunuyor: “Mültecilerin kamplardan çıkıp ülkenin iç kesimlerine ulaşmasını engellemek neredeyse imkansız. Perpignan zaten istila edildi. Gece devriyeleri, istasyonlardaki güvenlik hizmetleri, ev ziyaretleri her gün yüzlerce İspanyol'un yasadışı bir durumda olduğunu ortaya koyuyor. For Le Petit dergisi , "İspanyol Marksistlerin fiyaskosu" korunacak bölgeyi zorunlu kılmaktadır. Haftalık Gringoire manşetleri: "Suç ordusu Fransa'da, bununla ne yapacaksın?" ".

Fransız kamp

Bu kamplar zamanla gelişti. Retirada'nın "insan gelgiti" ile karşı karşıya kalan Fransız yetkililer, bunalmış durumda, mültecileri önce sınırdaki "kontrol" veya "triyaj" merkezlerinde, ardından "  toplama kamplarında  " (dönemin resmi terimi) veya " "ilk olarak Pyrénées-Orientales'te , deniz kenarında Saint-Cyprien , Argelès-sur-Mer , Le Barcarès'de bulunur. Özellikle Basklıları ve Uluslararası Tugayların ( Gurs ), Katalanların ( Agde ) eski üyelerini bir araya getiren özel toplama kampları , Rivesaltes ), yaşlı adamlar ( Bram ) ve Durruti bölümü ( Le Vernet ), kıyı altyapısındaki tıkanıklığı ve kötüleşen sağlık koşullarını hafifletmek için Şubat 1939'da Roussillon'un komşu bölümlerinde iç kısımlarda kuruldu .

İspanyol sürgünler arasında, bibliyografya genellikle Kuzey Afrika'ya inenleri göz ardı ediyor. Hepsi aynı on bin. Anne Charaudeau, sürgün edilen bu insanlara gelir gelmez nasıl davranıldığını anlatıyor. İlk olarak kamplarda gözaltına alınan sığınmacılar, potansiyel tehlike nedeniyle çok kısa sürede savaş zamanlarında vazgeçilmez bir işgücü haline geldi. Özellikle Cezayir'de 1939'dan itibaren Sahra-ötesi inşaat sahalarında tutsak olan sürgünler kullanıldı. Bu bakımdan mültecilerin çalıştırılması, Vichy Fransa'nın onu genelleştiren bir buluşu değildi. Bremen Üniversitesi'nde tarih alanında doktora öğrencisi olan Peter Gaida, Trans-Sahra hükümlülerinin 1940'tan sonraki yaşam koşullarını şöyle açıklıyor: "" Sahra-ötesi "kamplarında, zorunlu işçiler acımasız bir rejime maruz kalıyor ve pek çoğu işçiler buna boyun eğerler. açlık, hastalık ve işkenceMayıs 1943, Müttefiklerin Kuzey Afrika'ya inişinden sonra. "

İspanya İç Savaşı'nın bölünmeleri kamplarda bulunmakta ve Fransız yetkililer tarafından sömürülmektedir; örneğin, bir kamp haline gelecek olan Vernet d'Ariège'de olduğu gibi, anarşistler ve komünistler arasındaki gerilimleri , ikincisini kontrol etmek için kullanmaktadırlar. Vichy yönetimindeki siyasi mahkumların disiplini .

II.Dünya Savaşında Mülteciler ( 1940 - 1945 )

Staj ve Vichy altında çalışmaya başlama

Güneybatıdaki kamplardan tarihçiler, Vichy yönetimindeki hapsetme politikasının sertleştiğini ve bir “dışlama mantığı” na dikkat çekiyorlar .

İspanyol Cumhuriyetçiler , Üçüncü Cumhuriyet altındaki Yabancı İşçi Şirketleri (CTE) aracılığıyla savaş çabasına entegre edilmişti . Vichy onları 1940'ta yabancı işçi gruplarına (GTE) dönüştürdü . 1942 ile 1943 arasında , GTE'nin 26.000 İspanyol işçisi veya diğerleri, STO çerçevesinde Atlantik kıyısındaki Todt Örgütü tesislerine gönderildi .

Lilian Pouységur için, kampların bölümü "İspanyol cumhuriyetçi kimliği için bir katalizör" görevi gördü . Cumhuriyetçi tahayyül üzerinde güçlü bir etkisi oldu ve anti-faşist güçlere pek açık olmayan bir ülkenin hatırasını bıraktı.

Etkileşim Fransız Ordusu ve Direniş

In 1939 - 1940 , birçok Cumhuriyetçiler bu "Kırmızılar", komünistler tarafından Almanya'ya ile bağlantılı olduğundan yolunda Fransız subayların güvensizlik rağmen, Fransız ordusunun yabancı tabur katılmak istedi Alman-Sovyet Paktı . 1941 - 1942'nin sonunda , çoğu Fransız Direnişine , makilere ve Özgür Fransız Güçlerine katıldı . İspanyol vatandaşı Bask mültecilerden oluşan Gernika taburu da var. Göçmen işgücü ( Celestino Alfonso , vs.) önemli bir yer işgal edecek ve İspanyol Komünist çoğunluğunu ağırlayacak. Foix kasabası sadece İspanyollar tarafından kurtarıldı.

Julius Ritter'e suikast düzenleyenler , İspanyol Cumhuriyetçi Celestino Alfonso ve Polonyalı Marcel Rayman'dı .28 Eylül 1943. Alfonso ünlü Kırmızı Afiş'te yer alıyor , fotoğrafına "ALFONSO İspanyol kırmızı 7 saldırıları" yazıyor. Misilleme olarak elli rehine idam edildi

Cumhuriyetçi sürgünler, Nazizmin çöküşünün ötesinde, Fransa'nın kurtuluşunun ülkelerinin “yeniden fethine” ( Reconquista ) katkıda bulunacağını umuyorlar . Ek olarak, Reconquista de España , PCE'nin teşvikiyle oluşturulan Unión Nacional Española platformunun İspanyol yeraltı basın organının adıdır. Pek çok departmanda, özellikle Güney ve Güney-Batı'da, Fransız İç Kuvvetlerine (FFI) doğrudan bağlı İspanyol gerilla tugayları , Kurtuluş mücadelesinde belirleyici bir rol üstlendi (örneğin Foix'te). Ne zaman Paris kurtuldu , ilk ünite  Genel Leclerc en 2 nd zırhlı bölünme girmek için Paris'i bir İspanyol şirketi (idi 9 inci  şirket ).

Sürgün

Fransız topraklarında tutuklanan ve savaş esiri statüsüne sahip olmayan İspanyol işçiler veya cumhuriyetçi direniş savaşçıları , çeşitli toplama kamplarına sınır dışı edilecekler . (Cumhuriyet kadın eylemlerinden tutuklandı çeşitli kampları dağılmış direnci ve geçmesine konsantrasyon kamp arasında Ravensbrück ), esas olarak kompleks içindeki önemli bir grup mauthausen - Gusen 4,676 olan 7 288: fazla 7200 İspanyollar kayıt edildiği, öldüğü söylendi. Toplamda 12.000 İspanyol Cumhuriyetçi, iki ülke arasındaki toplama veya çalışma kamplarına nakledilecek.6 Ağustos 1940Hangi işaretleri ilk kalkış Mauthausen ve Mayıs 1945 .

Fransa'daki sürgünler

Miquel Abós Serena ; Antònia Adroher i Pascual ; José Antonio Aguirre ; Juan de Ajuriaguerra ; Felipe Alaiz ; Dolors Altaba ; Federico Arcos ; Albornoz'dan Concha ; Heribert Barrera ; Sara Berenguer ; Manuel Azcárate ; Pablo de Azcárate ; Marcelino Bilbao Bilbao ; Sigfrido Blasco-Ibáñez ; Francisco Boix ; Lorenzo Carbonell Santacruz ; Roque Carrion ; Joan Casanovas ; Santiago Casares Quiroga ; Manuel Castells ; Neus Català i Pallejà ; Leandre Cervera i Astor ; Agustí Chalaux i de Subirà ; Mercedes Comaposada ; Joan Comorera ; Lluís Şirketleri ; Alexandre Deulofeu ; Mika Etchebéhère ; Antònia Fontanillas Borràs ; Juan García Oliver ; Miguel García Vivancos ; Julio Just Gimeno ; Federica Montseny ; Antoni Xirau ; Josep Xirau ; Ramón Xirau .

Víctor Alba ; Antonio Alos Moreno ; Joaquim Amat-Piniella ; Marcos Ana ; José Antonio Arana ; José Cabrero Arnal ; Jaime Balius ; Fernando Arrabal ; Manuel Azaña ; José Bergamín ; Miguel Buiza Fernandez Palacios ; Çağrı (tasarımcı) ; Adelita del Campo ; Maria Casares ; Albert Boadella ; Agustí Centelles ; Manuel Chaves Nogales ; Alexandre Cirici i Pellicer ; Jaume Cuadrat ; Jordi Dauder ; Óscar Domínguez ; Apel·les Fenosa ; Rafael Font Farran ; Agustín García Calvo ; Carme Montoriol i Puig ; Manuel García Morente ; Roberto Gerhard ; Joaquim Vicens Gironella ; Teresa Rebull ; Antonio Soriano .

José Arana Goróstegui ; Josep Escolà ;

José Barón Carreño ; Manuel Bergés i Arderiu ; Rafael Gómez Nieto ; Amado Granell ; Conrad Miret i Musté ; Josep Miret i Musté ; Manuel Lozano olarak bilinen Manuel Pinto Queiroz Ruiz .

Latin Amerika ve ABD'ye Cumhuriyetçi sürgünler

Meksika devrim sonrası, başkanı bizzat Lazaro Cardenas , Şubat ayında göç kısmını kabul bahsedilen 1939 örnek alarak Şili de doğru tanzim edilmiş, Cumhuriyet ve kiralanan Winnipeg .

Diğer Latin Amerika ülkeleri, Fransa'nın mültecileri gönderdiği küçük yeniden göç merkezleridir: Arjantin , Venezuela , Kolombiya ve Küba yaklaşık 2.000 sürgünü ağırlıyor.

Birçok bilim adamı ( fizikçi Blas Cabrera veya kimyager Antonio Madinaveitia içinde Meksika ), doktorlar ve biyologlar ( Severo Ochoa içinde ABD ), sanatçılar ve yazarlar ( Ramón J. Sender içinde ABD'de , Tomás Segovia içinde Meksika ) araştırmaları beslemek için gelip ev sahibi ülkelerde yaratılması. 27 Kuşağı böylece Avrupa ve Amerika'da dağıtıldı.

Meksika örneği

Yaklaşık 20.000 sürgün , ortalama bir mülteciden daha yüksek niteliklere sahip Meksika'ya giriş yapıyor : bunların büyük bir kısmı entelektüeller , bilim adamları ve sanatçılardan oluşuyor . Bu katkı Meksika dinamizmine katkıda bulundu: tarihçi ve filozof Juan Marichal için “İspanyol sürgünü ülke için bir servetti”.

İklimlendirme de aynı kronolojik pencerede Fransa'da geçerli olandan farklıdır . Yazar José gaos merkezli, Meksika , dövme neologism ait transtierro vadeli tepki olarak, Latin Amerikan kültürleri gelişmiş bir entegrasyon ile birleştiğinde bu göçü hak kazanmak destierro daha sık kullanılan (sürgün).

Sovyetler Birliği'ne Cumhuriyetçi sürgünler

SSCB'ye Cumhuriyetçi göç ile ilgili rakamlar tartışmalı, tarihçiler , aileleri eşliğinde Komünist Parti yöneticileri olmak üzere birkaç bin ayrılma konusunda hemfikir . Mart 1937 ile Ekim 1938 arasında 2.900 ila 3.200 çocuk da SSCB'ye gönderildi .

Farklı kaderleri biliyorlar; Valentín González gibi birkaçı Sovyet sonrası Rusya'da kaldı , bazen gulag'a atıldı , diğerleri II.Dünya Savaşı sırasında cephede dağıldı veya öldürüldü .

Bu bölüm bol miktarda edebiyatı ateşledi.

Posguerra'nın sürgünleri (1945 - 1975)

Kazanan taraf, Barselona'nın düşüşünden sonra uluslararası gözlemci ülkeler tarafından tanınırsa , İspanya'da her şey hallolmuş değil. İkinci Dünya Savaşı İspanyollar kaderi, ülke hatta periferik ön olmamak marjinal.

Frankocu polis rakiplerini takip ve İspanyol tarihçi olarak nitelendirilen bir ortamdan ayrılırken, köyleri tasfiye posguerra dan 1938 başına kadar altmışlı , sürgünler evde kendi tabanını konsolide rejimini kaçmaya devam ettiği dönemde.

Resmi anma 80 inci yıldönümü Retirada

2019 yılında Fransa resmen anısına 80 inci yıldönümü Retirada Pyrénées Pireneler ve erken 1939 yılında Fransız sınırı geçti 500.000 İspanyol Cumhuriyetçilerin hafızasında ülkenin güneyinde boyunca, özellikle Paris kentinde.

İlk kez, İspanyol Başbakanı Pedro Sánchez , Montauban'da İkinci İspanya Cumhuriyeti'nin son Cumhurbaşkanı Manuel Azaña'nın mezarında bir an yaşıyor . Ayrıca Collioure kasabasında 1939'da ölen şair Antonio Machado'ya haraç ödedi .

Notlar ve referanslar

  1. Bartolomé Bennassar (2004)
  2. Bartolomé Bennassar (2004) , s.  353
  3. “  1940'taki göç yolları, yolları kesişti: İspanyol mülteciler ve Fransızların göçü  ” ( ArşivWikiwixArchive.isGoogle • Ne yapmalı? ) Denis Peschanski'nin France Inter'e müdahalesi, 31 Temmuz 2010
  4. (ca) Jordi Rubió Coromina, 1936'daki Katalan göçü Pirineus , Maçanet de la Selva, Gregal,2015, 388  s. ( ISBN  978-84-943898-5-6 ) , "1936 l'èxode català başına tahakkuk, [Katalan mültecilerin] toplam sayısı podria ayarlaması - 30.000'den 35.000 kişiye yükseldi"
  5. (ca) Jordi Rubió Coromina, 1936'daki Katalan göçü Pirineus , Maçanet de la Selva, Gregal,2015, 388  s. ( ISBN  978-84-943898-5-6 ) , "Acollir-se a l'hospitalitat francesa és, per a molts refugiats, la darrera opció per evitar la mobilització militar. Aquesta trajectòria afecta més de 2,000 Catalan refugiats que s'evadeixen Katalonya "
  6. Bartolomé Bennassar (2004) , s.  356
  7. Bartolomé Bennassar (2004) , "The Aragonese episode, 1938"
  8. Bartolomé Bennassar (2004) , s.  362-363
  9. Denis Peschanski , Fransız toplama kampları (1938-1946) , 2001.
  10. Bu kamplar, 1938 ile 1946 yılları arasında farklı isimler aldı: denetimli ikamet merkezi, özel toplanma merkezi, toplama kampı vb.
  11. (es) Manuel Azaña, Memorias politicas y de guerra II , Barselona, ​​Crítica,1978, 416  s. ( ISBN  978-84-7423-049-9 , çevrimiçi okuyun )
  12. "  İspanya İç Savaşı'ndan gelen mülteciler 07 Eylül 2015'ten Fransa'ya varıyor - France Inter  " , www.franceinter.fr (erişim tarihi 3 Nisan 2021 )
  13. Valière raporu, 9 Mart 1939'da Fransız hükümetine .
  14. Anne Mathieu , "  1939'da Fransa'daki İspanyol mülteci kamplarına daldı  " ,1 st Ağustos 2019
  15. Lilian Pouységur'un Katkıları, içinde. Monique-Lise Cohen (yönetmen) (1994) , s.  28
  16. Jean-Claude Fau'nun katkısı. Monique-Lise Cohen (yönetmen) (1994)
  17. Anne Charaudeau (1991)
  18. Peter Gaida tezi , 2008
  19. Denis Peschanski , Fransa kamplarda: tutuklama, 1938-1946 , Gallimard, 2002 .
  20. Lilian Pouységur'un katkısı. Monique-Lise Cohen (yönetmen) (1994) , s.  26-27 .
  21. Departmana göre CTE ve GTE listesi
  22. Pierre Milza (sld), Denis Peschanski (1994) s.  596
  23. Gabriel Péri dahil 75 rehine Mont Valérien'de vuruldu
  24. Fort de Romainville: Casemate n ° 17'de grafiti bulunan bir toplama kampının izleri
  25. Pierre Milza (sld), Denis Peschanski (1994)Direnişteki İspanyollar” s.  619
  26. Denis Fernandez Recatala, "  Paris'i özgürleştiren bu İspanyollar  ", Le Monde diplomatique , Ağustos 2004 .
  27. Geneviève Dreyfus-Armand (1999) , s.  125
  28. Pierre Milza (sld), Denis Peschanski (1994) “İtalyanların ve İspanyolların askeri angajmanı”, Jean-Louis Crémieux-Brilhac tarafından alıntılanan figürler.
  29. Jean-Claude Fau'nun katkısı. Monique-Lise Cohen (yönetmen) (1994) , s.  41
  30. "Fransa'dan sınır dışı edilen İspanyol Cumhuriyetçiler" , Triangle bleu (Fransa'dan sınır dışı edilen Cumhuriyetçilerle ilgili belgeler ve arşivler), 2005 .
  31. Bartolomé Bennassar (2004) , s.  417 .
  32. Geneviève Dreyfus-Armand (1999) , s.  80
  33. Bartolomé Bennassar (2004) , s.  421
  34. Alıntı: Bartolomé Bennassar (2004) , s.  422
  35. (Es) "Del destierro al transtierro" , Adolfo Sánchez Vázquez , konferans, Mart 2000.
  36. Bartolomé Bennassar (2004) , çocukların sürgüne dair bölüm, s.  396 ila 399
  37. Bugüne kadarki son çalışma: Rubén González Gallego, Blanc sur noir , Actes Sud , 2003 , ( ISBN  2742741631 ) .
  38. Anne Hidalgo , “  @anne_hidalgo'dan tweet  ” , Twitter'da , 2019t06: 39 (erişim tarihi: 19 Nisan 2019 )  : “Bugün Retirada sırasında Franco rejiminden kaçan İspanyol Cumhuriyetçilere övgü. Seksen yıl önce, yaklaşık 500.000 İspanyol, faşizmden ve muhtemelen ölümden kaçmak için Pireneler sınırını geçti. " .
  39. "  Pedro Sanchez, Fransızcılığın sürgünlerine saygı gösteriyor  " , La Croix , La Croix,25 Şubat 2019(erişim tarihi 19 Nisan 2019 ) .

Ekler

Kaynakça

Filmografi

İlgili Makaleler

Dış bağlantılar

Kaynaklar

Biyografiler

Kültürel özellikler