Oksijen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bir beher içinde sıvı oksijen . | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pozisyon periyodik tablodaki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sembol | Ö | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Soyadı | Oksijen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomik numara | 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grup | 16 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
dönem | 2 e dönemi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Blok | p'yi engelle | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
eleman ailesi | metal olmayan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronik konfigürasyon | [ O ] 2 s 2 2 s 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Enerji seviyesine göre elektronlar | 2, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elementin atomik özellikleri | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
atom kütlesi | 15.9994 ± 0.0003 u (atom O) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atom yarıçapı (hesap) | 60 pm ( 48 pm ) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kovalent yarıçap | 66 ± 2 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Van der Waals yarıçapı | 140 öğleden sonra | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Paslanma durumu | -2, -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegatiflik ( Pauling ) | 3.44 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
iyonlaşma enerjileri | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 yeniden : 13.61805 eV | 2 e : 35.1211 eV | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 e : 54.9355 eV | 4 th : 77.41353 eV | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5 e : 113.8990 eV | 6 e : 138.1197 eV | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
7 e : 739.29 eV | 8 e : 871.4101 eV | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
En kararlı izotoplar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Basit vücut fiziksel özellikleri | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Olağan durum | paramanyetik gaz | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Allotrop içinde standart devlet | Oksijen O 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Diğer allotroplar | Ozon O 3, singlet oksijen O 2 *, döngüsel ozon O 3, tetraoksijen O 4, oktaoksijen O 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
hacimsel kütle | 1.42763 kg · m -3 TPN (O2 molekülü) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kristal sistemi | kübik | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Renk | renksiz | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
füzyon noktası | -218.79 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaynama noktası | -182.95 ° C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
füzyon enerjisi | 0.22259 kJ · mol -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
buharlaşma enerjisi | 3.4099 kJ · mol -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kritik sıcaklık | -118,56 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kritik basınç | 5.043 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
üçlü nokta | -218.79 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
molar hacim | 22.414 × 10 -3 m 3 · mol -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ses hızı | 317 m · s -1 ila 20 ° C , 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kütle ısısı | 920 J · kg -1 · K -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Termal iletkenlik | 0.02674 W · m -1 · K -1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çeşitli | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
N O CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Önlemler | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
SGH | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oksijen O 2 :
Tehlike H270 , H280, P220, P244, P370 + P376, P403, H270 : Yangına neden olabilir veya yangını şiddetlendirebilir ; oksitleyici H280 : Basınçlı gaz içerir; ısıtılırsa patlayabilir P220 : Giysilerden /… / yanıcı maddelerden uzak tutun / saklayın P244 : Redüksiyon valflerinde gres veya yağ olmadığından emin olun. P370 + P376 : Yangın durumunda: Risksiz yapılabiliyorsa sızıntıyı durdurun. P403 : İyi havalandırılan bir yerde saklayın. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
WHMIS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulaşım | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oksijen O 2 :
25 : oksitleyici gaz (yangını teşvik eder) UN numarası : 1072 : SIKIŞTIRILMIŞ OKSİJEN Sınıfı: 2.2 Etiketler: 2.2 : Yanıcı olmayan, toksik olmayan gazlar (A veya büyük O ile gösterilen gruplara karşılık gelir); 5.1 : Oksitleyici maddeler Ambalaj: -
225 : soğutulmuş sıvılaştırılmış gaz, oksitleyici (yangını teşvik eder) UN numarası : 1073 : SOĞUTULMUŞ SIVI OKSİJEN Sınıf: 2.2 Etiketler: 2.2 : Yanıcı olmayan, toksik olmayan gazlar (büyük A veya O ile gösterilen gruplara karşılık gelir); 5.1 : Oksitleyici maddeler Ambalaj: - |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aksi belirtilmedikçe SI ve STP birimleri . | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oksijen olan kimyasal element arasında atom numarası 8 sembolü O ya grup tutan bir grup arasında Kalkojenler ta adlandırılan grubu oksijen . Tarafından 1772 yılında bağımsız keşfedilen İsveçli Carl Wilhelm Scheele de Uppsala ve tarafından 1774 yılında Pierre Bayen içinde Châlons-en-Champagne olarak sıra ile İngiliz Joseph Priestley de Wiltshire , oksijen tarafından 1777'de öylesine seçildi Fransız Antoine Lavoisier ve eşi içinde Paris gelen antik Yunan ὀξύς / oxus ( "asit" burada demek ki "akut",) ve γενής / gen « s ( 'jeneratör'), Lavoisier yanlışlıkla düşündüğü için - oksidasyon ve asitlenme bağlı olan - yani:
"İki Yunanca kelime şekilde türevlendirilmesi, hava adı oksijen nefes alabilen kısmının tabanı verdik ὀξύς , asit ve γείνομαι ben oluşturmak Bu temelde en genel özellikleri, gerçekten de bir [Lavoisier oksijen söz] nedeni, çoğu madde ile birleşerek asitler oluşturmak. Bu nedenle bu bazın kalori ile birleşmesine oksijen gazı diyeceğiz. "
Bir molekül ile kimyasal formül , O 2Genel olarak "oksijen" değil "olarak adlandırılan dioksijen , kimyagerler tarafından" iki oluşur oksijen atomu ile bağlanmış bir kovalent bağ : sıcaklık ve basınç, normal koşullar altında , dioksijen a, gaz hacminin% 20.8 oluşturmaktadır, dünya atmosferinin de deniz seviye .
Oksijen, hemen hemen tüm diğer kimyasal elementlerle bileşikleri , özellikle oksitleri çok kolay oluşturan bir metal olmayan bir maddedir. Bu tesis, yüksek eğitim enerjileri ile sonuçlanır, ancak kinetik olarak, dioksijen oda sıcaklığında genellikle çok reaktif değildir. Bu nedenle, bir dioksijen ve dihidrojen, demir veya kükürt, vb. karışımı ancak son derece yavaş gelişir.
Kütle olarak, hidrojen ve helyumdan sonra Evrende en bol bulunan üçüncü element ve yer kabuğundaki elementlerin en bol olanıdır ; oksijen böylece Dünya'da oluşur :
Dünya başlangıçta oksijenden yoksundu. Bu, bitkiler , algler ve siyanobakteriler tarafından gerçekleştirilen fotosentez sayesinde oluşmuştur , ikincisi belki de 2,8 milyar yıl önce ortaya çıkmıştır . Oksijen O 2anaerobik organizmalar için toksiktir , ki bu Dünya'da ortaya çıkan ilk yaşam formlarını içerir, ancak günümüzde canlı türlerinin büyük çoğunluğunu oluşturan aerobik organizmaların solunumu için gereklidir . Hücresel solunum kümesidir metabolik yollar gibi, Krebs döngüsü ve solunum zinciri tarafından beslenen örneğin glikoliz ve β-oksidasyon , burada bir hücre , enerji şeklinde ürün ATP şeklinde ve indirgeme gücü NADH + H + ve FADH 2.
Oksijen O 2 dünya atmosferinde birikerekfotosentez sonucu oluşan güneş radyasyonunun etkisi altında stratosferin tabanında bir ozon tabakası oluşturmuştur . Ozon bir bir Allotrop oksijen kimyasal formülü O 3daha oksidan oksijenden - it yapma kirletici içinde mevcut olduğunda, istenmeyen troposfer zemin seviyesinde - ancak absorbe etme özelliğine sahiptir , ultraviyole ışınlarının ve güneş koruma ve böylece biyosferinden bu zararlı radyasyon: ozon tabakası izin kalkan oldu Yaklaşık 475 milyon yıl önce okyanusları terk eden ilk kara bitkileri.
Okyanusların oksijen içeriği birkaç yıldır önemli ölçüde düştü. Okyanusun bu oksijensizleşmesi - küresel ısınma ve tarımsal gübrelerin deşarjı nedeniyle - deniz biyoçeşitliliğini etkiler. Okyanuslar son 50 yılda 77 milyar ton oksijen kaybetti.
Endüstride oksitleyici olarak büyük öneme sahiptir. Enerji santrallerinde yakıt ya hava ile ya da saf oksijen ("oksi-yakıt" işlemi) ile yakılır. Ağır petrol fraksiyonlarının oksi çatlaması değerli bileşikler verir. Gelen kimya sanayi akrilik asit, bir üretimi için kullanılan çok önemli bir monomer . Heterojen katalitik oksidasyon, hidroksimetil-furfural asit ve benzoik asit üretimi için umut vaat ediyor . Aynı zamanda hidrojen peroksitin elektrokimyasal sentezi için umut verici bir hammaddedir. Hava yoluyla oksidasyon, tehlikeli gazların (CO, metan ) CO 2'ye dönüştürülmesinde çok önemli bir rol oynar. daha az zararlı.
Oksijen, kütle numarası 12 ila 28 arasında değişen on yedi izotopa sahiptir . Doğal kaynaklı oksijen , üç kararlı izotoptan oluşur : oksijen 16 16 O, oksijen 17 17 O ve oksijen 18 18 O. Ek olarak, oksijene standart bir atom kütlesi atanır . 15.999 4 u . Oksijen 16 en bol olanıdır, doğal bolluğu %99.762'dir.
Oksijen 16'nın büyük bir kısmı masif yıldızların içinde helyum füzyonu sürecinin sonunda sentezlenir , ancak bir kısmı da neon füzyon reaksiyonları sırasında üretilir . Oksijen 17 esas olarak CNO döngüsü sırasında hidrojenin helyuma füzyonu ile üretilir . Bu nedenle, yıldızların hidrojen yanma bölgelerinde ortak olan bir izotoptur. Oksijen 18'in çoğu , CNO döngüsü tarafından bol miktarda yapılan azot 14 14 N, bir helyum 4 4 He çekirdeğini yakaladığında üretilir . Oksijen-18 bu nedenle evrimleşmiş büyük kütleli yıldızların helyum açısından zengin bölgelerinde yaygın olarak bulunur .
On dört radyoizotop tanımlanmıştır. En kararlı 15 O , oksijen en uzun olan bir yarı ömür (122,24 saniye) ve 14 14 O oksijen 70,606 saniyelik bir yarı-ömre sahip olan. Diğer tüm radyoaktif izotopların yarılanma ömrü 27 saniyeden azdır ve bunların çoğunluğunun yarılanma ömrü 83 milisaniyeden azdır. Oksijen 12 12 O, en kısa ömre sahiptir (580 × 10 −24 s ). Oksijen-16'dan daha hafif izotoplarda en yaygın radyoaktif bozunma türü, nitrojen üreten pozitron emisyonudur . Oksijen-18'den daha ağır izotoplar için en yaygın bozunma türü, flüor oluşumuna neden olan β radyoaktivitedir .
Oksijen 18 bir göstergesidir iklimsel belirli bir zamanda bir bölgede sıcaklık bilmek için kullanılır: yüksek izotop oranı 18 O / 16 O yüksektir ve buna tekabül eden sıcaklık düşüktür. Bu oran belirlenebilir buz çekirdekleri , hem de aragonit ve kalsit bazı fosil .
Bu süreç, Milanković parametreleri gibi doğal karasal iklim değişiklikleri hakkındaki bir teoriyi doğrulamak veya reddetmek için çok faydalıdır .
Kararlı bir izotopik belirteç olarak, fotosolunum fenomeni tarafından fotosentez sırasında absorbe edilen tek yönlü oksijen akışını ölçmek için kullanılmıştır. CO 2'deki artıştan önce olduğu gösterilmiştir.sanayi çağında yapraklar tarafından yayılan oksijenin yarısı geri emiliyordu. Bu, fotosentezin etkinliğini yarı yarıya azalttı (Gerbaud ve André, 1979-1980).
Z | eleman | Kütle payı içinde milyon başına parçalar |
---|---|---|
1 | Hidrojen | 739.000 |
2 | Helyum | 240.000 |
8 | Oksijen | 10.400 |
6 | Karbon | 4.600 |
10 | Neon | 1340 |
26 | Demir | 1.090 |
7 | Azot | 960 |
14 | Silikon | 650 |
12 | Magnezyum | 580 |
16 | Kükürt | 440 |
Oksijen, Dünya'da biyosfer, hava, su ve kayalarda kütlece en bol bulunan kimyasal elementtir. Aynı zamanda hidrojen ve helyumdan sonra evrende en bol bulunan üçüncü elementtir ve güneş kütlesinin yaklaşık %0.9'unu temsil eder . Bu kütlesinin 49.2% teşkil yerkabuğu ve okyanuslarımızdaki (kendi kütlesinin% 88.8) ana bileşenidir. Dioksijen, hacminin % 20,8'ini ve kütlesinin %23,1'ini (veya yaklaşık 10 15 ton) oluşturan, Dünya atmosferinin en önemli ikinci bileşenidir . Dünya, atmosferinde bu kadar yüksek oranda gaz halinde oksijen sunarak , güneş sisteminin gezegenleri arasında bir istisna teşkil eder : komşu gezegenler Mars'ın oksijeni ( atmosfer hacminin sadece %0,1'ini temsil eder) ve Venüs'ün oksijeni vardır. orada çok daha düşük konsantrasyonlar. Bununla birlikte, bu diğer gezegenleri çevreleyen oksijen, yalnızca karbondioksit gibi oksijen içeren moleküllere etki eden ultraviyole ışınları tarafından üretilir .
Dünyadaki büyük ve olağandışı oksijen konsantrasyonu, oksijen döngülerinin sonucudur . Bu biyojeokimyasal döngü , Dünya'daki üç ana rezervuarının içindeki ve arasındaki oksijen hareketlerini tanımlar: atmosfer, biyosfer ve litosfer . Bu döngülerin gerçekleşmesindeki ana faktör , Dünya'daki mevcut oksijen içeriğinin ana sorumlusu olan fotosentezdir . Dioksijen, herhangi bir ekosistem için gereklidir : fotosentetik canlılar , hayvanların ve bitkilerin solunumu ve ayrışması onu tüketirken , atmosfere dioksijen salmaktadır . Mevcut dengede, üretim ve tüketim aynı oranlarda gerçekleşir: bu transferlerin her biri, her yıl toplam atmosferik oksijenin yaklaşık 1/2000'ine karşılık gelir. Son olarak oksijen, tüm canlılarda bulunan moleküllerin temel bir bileşenidir : amino asitler , şekerler vb.
Oksijen de su ortamında önemli bir rol oynar. Düşük sıcaklıklarda oksijenin artan çözünürlüğü, okyanuslardaki yaşam üzerinde gözle görülür bir etkiye sahiptir. Örneğin, daha yüksek oksijen konsantrasyonu nedeniyle kutup sularında canlı türlerinin yoğunluğu daha yüksektir. Kirli su olarak içeren bitki gibi besinleri nitratlar ya da fosfatlar adı verilen bir işlem ile yosun büyümesini uyarabilir Ötrofikasyona ötrofik oksijen miktarını azaltmak, bu ve diğer biyo materyallerin ve ayrışma. Bilim adamları ölçülerek su kalitesinin bu yönü değerlendirmek biyolojik oksijen talebi su veya normal O dönmek için gerekli oksijen miktarı 2 konsantrasyonu..
Normal sıcaklık ve basınç koşulları altında oksijen, kimyasal formülü O 2 olan , kokusuz ve renksiz bir gaz olan dioksijen formundadır.. Bu molekülün içinde, iki oksijen atomu olan , kimyasal olarak bağlanmış bir birbirlerine triplet halinin . 2 mertebesine sahip bu bağ, genellikle basitleştirilmiş bir şekilde bir çift bağ veya iki elektronlu bir bağ ile iki üç elektronlu bağın birleşimi ile temsil edilir. Oksijenin üçlü hali , oksijen molekülünün temel halidir . Molekülün elektronik konfigürasyonu, iki dejenere moleküler orbitali işgal eden iki eşleşmemiş elektrona sahiptir . Bu orbitallerin anti- bağ olduğu söylenir ve bağlanma sırasını üçten ikiye düşürür, böylece dioksijen bağı, tüm bağlayıcı atomik orbitallerin yerine getirildiği ancak birkaç antiliating orbitalin olmadığı dinitrojenin üçlü bağından daha zayıftır .
Normal üçlü durumunda, dioksijen molekülü paramanyetiktir , yani bir manyetik alanın etkisi altında manyetizasyon kazanır . Bunun nedeni ise , manyetik eğirme an molekül olarak hem de çiftlenmemiş elektron negatif değişimi etkileşim O komşu arasında 2 moleküller.. Sıvı oksijen bir mıknatıs tarafından çekilebilir, böylece laboratuvar deneylerinde sıvı oksijen, güçlü bir mıknatısın iki kutbu arasında kendi ağırlığına karşı dengede tutulabilir.
Singlet oksijen tüm spin eşleştirilmiş olan uyarılmış Oksijen molekülünün çeşitli türlerine verilen isimdir. Doğada, güneş ışınlarından gelen enerji kullanılarak fotosentez sırasında yaygın olarak sudan oluşur . Ayrıca troposferde ozonun kısa dalga boylu ışık ışınlarıyla fotolizi ve aktif oksijen kaynağı olarak bağışıklık sistemi tarafından üretilir. Karotenoidler fotosentetik organizmaların (ama aynı zamanda bazen hayvan) singlet oksijenin enerji emici ve kumaşların büyük kısmına zarar önce enerji de-asıl durumundan dönüştürmeden de önemli bir rol oynamaktadır.
Oksijen çok elektronegatiftir . Metallerle ( oksitler , hidroksitler ) kolayca birçok iyonik bileşik oluşturur . Ayrıca, metal olmayan (örneğin: ile ionocovalent bileşikleri oluşturur , karbon dioksit , kükürt trioksit ) ve örneğin, organik moleküllerin bir çok sınıfı bileşimi içine girer, alkoller (R = OH), karboniller R -CHO ya da R 2 , CO ve karboksilik asitler (R-COOH).
İki atomlu moleküller OX'in 25 ° C'de kJ / mol ( ) cinsinden ayrışma enerjisi :
Y 429.91 |
Hey | |||||||||||||||||
Li 340,5 |
Be 437 |
B 809 |
C 1.076.38 |
K 631.62 |
O 498.36 |
F 220 |
doğmuş | |||||||||||
Na 270 |
mg 358,2 |
Al 501.9 |
Eğer 799.6 |
S 589 |
S 517,9 |
Cl 267.47 |
Ar | |||||||||||
K 271.5 |
Ca 383.3 |
sc 671,4 |
Ti 666,5 |
V 637 |
Cr 461 |
Mn 362 |
Fe 407 |
Eş 397,4 |
Ni 366 |
Cu 287.4 |
çinko 250 |
Ga 374 |
Ge 657,5 |
As 484 |
Se 429,7 |
Br 237.6 |
8 kuruş |
|
Rb 276 |
Sr 426.3 |
Y 714,1 |
Zr 766.1 |
Sayı 726.5 |
Ay 502 |
tc 548 |
Ru 528 |
Rh 405 |
Pd 238.1 |
Ağustos 221 |
CD 236 |
In 346 |
Sn 528 |
Sb 434 |
Te 377 |
ben 233.4 |
Xe 36,4 |
|
cs 293 |
Ba 562 |
* |
669 oku |
Hf 801 |
senin 839 |
B 720 |
Yeniden 627 |
kemik 575 |
Ir 414 |
Bölüm 418.6 |
at 223 |
Hg 269 |
213 TL |
Pb 382,4 |
Bi 337.2 |
po | at | Rn |
Cum | Ra | ** |
lr 665 |
Rf | db | Çavuş | bh | hs | dağ | Ds | Rg | Müşteri | Nh | fl | Mc | Sv. | Ts | og |
↓ | ||||||||||||||||||
* |
798 |
bu 790 |
Pr 740 |
Nd 703 |
öğleden sonra |
Sm 573 |
AB 473 |
Gd 715 |
TB 694 |
dy 615 |
Ho 606 |
Er 606 |
tm 514 |
Yb 387.7 |
||||
** |
Ac 794 |
Th 877 |
Pa 792 |
U 755 |
Np 731 |
Pu 656.1 |
Am 553 |
732 cm |
Fk 598 |
Bkz. 498 |
mı 460 |
Fm 443 |
Md 418 |
268 yok |
Dünyadaki sıradan oksijen allotropu , O 2 kimyasal formülüyle dioksijen olarak adlandırılır.. Bu sahip bağ uzunluğu 121 um ve bağlama enerjisi arasında 498 kJ.mol -1 . Hayvanlar gibi en karmaşık yaşam formlarının hücresel solunum sırasında kullandığı ve Dünya atmosferinin çoğunu oluşturan formdur.
Genellikle ozon olarak adlandırılan trioksijen O 3 , akciğer dokusuna zararlı olan çok reaktif bir oksijen allotropudur. Ozon, dioksijenin ultraviyole ışınları tarafından parçalanmasından kaynaklanan atomik oksijen ile birleştiğinde atmosferin üst katmanlarında üretilen yarı kararlı bir gazdır . Ozon , elektromanyetik spektrumun ultraviyole alanında güçlü bir şekilde emildiğinden , ozon tabakası , dünyaya çarpan ultraviyole ışınlarının filtrelenmesine yardımcı olur . Bununla birlikte, Dünya yüzeyinin yakınında, güneş ultraviyole radyasyonunun etkisi altında fosil yakıtların yanmasından kaynaklanan azot oksitlerin sıcak günlerde ayrışmasıyla üretilen bir kirleticidir . 1970'lerden bu yana, insan faaliyetleri sonucunda yer seviyesinde havadaki ozon konsantrasyonu artmıştır.
Tetraoksijen (O 4 ) adı verilen yarı kararlı molekül 2001 yılında keşfedildi ve daha önce katı oksijenin altı fazından birinde var olduğuna inanılıyordu . De ispat edilmiştir 2006 için dioksijene basınçlandırma ile elde Bu aşama, yani 20 GPa, aslında bir oluşur romboedrik Ç 8 küme . Bu küme potansiyel olarak oksijen veya ozondan daha güçlü bir oksitleyicidir ve bu nedenle roket iticilerinde kullanılabilir . 1990'da keşfedilen bir metalik faz, katı oksijen 96 GPa'dan daha büyük bir basınca maruz kaldığında ortaya çıkar ve 1998'de çok düşük sıcaklıklarda bu fazın süper iletken hale geldiği gösterilmiştir .
Oksijen suda azottan daha fazla çözünür . Hava ile dengede olan su, her iki nitrojen molekülü için yaklaşık bir molekül çözünmüş oksijen içerir . Atmosferle ilgili olarak, oran yaklaşık olarak bir molekül oksijene dört nitrojendir. Oksijenin su içindeki çözünürlüğü ısıya bağlıdır: yaklaşık iki katı kadar ( 14.6 mg L- -1 ) ile çözülür 0 ° C de daha 20 ° C'de ( 7.6 mg L- -1 ). En 25 ° C ve bir hava basıncı 1 e eşit bir atmosfer , tatlı su, yaklaşık içeren 6.04 mL ise litre başına oksijen deniz suyu , yaklaşık içeren 4.95 mL litre başına. En 5 ° C'ye kadar çözünürlük artar 9.0 mL taze suyun litresi başına, yani% 50 daha fazla olduğundan daha 25 ° C ve 7.2 mL deniz suyu litresi ya da% 45 daha fazla başına.
Oksijen yoğunlaşır en 90.20 K ( -182,95 ° C ) ve katılaştığı en 54.36 K ( -218,79 ° C ). Dioksijenin sıvı ve katı fazlarının her ikisi de şeffaftır ve kırmızının emilmesinin neden olduğu gökyüzünün mavi rengini anımsatan hafif bir renklenme vardır . Yüksek saflıkta sıvı oksijen genellikle sıvı havanın fraksiyonel damıtılmasıyla elde edilir . Sıvı oksijen, soğutucu olarak sıvı nitrojen kullanılarak havanın yoğunlaştırılmasıyla da üretilebilir. Yanıcı maddelerden uzak tutulması gereken son derece reaktif bir maddedir.
Oksijen 17 kararlı olmasına rağmen, esas olarak oksijen 16'dan oluşan oksijen, özellikle düşük termal nötron yakalama kesitine sahiptir = 0.267 mb (3 kararlı izotop üzerinden ağırlıklı ortalama), bu da nükleer reaktörlerde yakıtta oksit olarak ve yakıtta oksit olarak kullanılmasına izin verir. soğutucu ve moderatör olarak su .
Bununla birlikte, oksijenin kalbin nötronları tarafından aktivasyonu, özel enerjik bir gama radyasyonu (= 10.419 MeV ) yayan , ancak periyodu sadece 7.13 s olan nitrojen 16 oluşumuna neden olur , bu da bu radyasyonun kapatıldıktan sonra hızla söndüğü anlamına gelir. reaktör.
Arasındaki ilişki hakkında bilinen ilk deneylerden biri yanma ve hava tarafından yönetiliyor Bizans'ın Philo , Rum yazar II inci yüzyıl M.Ö.. AD Tire adlı kitabında Philo, ağzı suya batırılmış, devrilmiş bir kapta bir mum yakarak, mumun bulunduğu kabın boynundaki suyun yükselmesine neden olduğunu gözlemlemiştir. Philo iddia yanlış söylemektedir bu biri haline kap içinde havanın bir kısmı , dört elemanları , ateş , camın gözenekliliğine kaptan kaçabildim. Yüzyıllar sonra, Leonardo da Vinci Bizanslı Philo'nun çalışmalarından yararlanır ve havanın bir kısmının yanma ve solunum sırasında tüketildiğini gözlemler.
Sonunda XVII inci yüzyılın, Robert Boyle hava yanma için gerekli olan kanıtladı. İngiliz kimyager John Mayow , Boyle'un çalışmasını, yanmanın sadece havanın bir kısmına ihtiyaç duyduğunu göstererek, onun spiritus nitroaereus veya basitçe nitroaereus olarak adlandırdığını göstererek rafine ediyor . Bir deneyde, ağzı suya daldırılmış kapalı bir kaba bir fare veya yanan bir mum koyduğunda, kaptaki su seviyesinin yükseldiğini ve denekler hareket etmeden önce havanın hacminin on dörtte birini değiştirdiğini buldu. söndü. Bu nedenle, nitroaereus'un solunumla olduğu kadar yanmayla da tüketildiğini tahmin ediyor .
Mayow, antimonun ısıtıldığında kütlesinin arttığını gözlemler ve nitroaereus'un onunla ilişkili olması gerektiği sonucuna varır . Ayrıca akciğerlerin nitroaereus'u havadan ayırıp kana geçirdiğine ve hayvan ısısı ve kas hareketlerinin nitroaereus'un vücuttaki belirli maddelerle reaksiyona girmesinin sonucu olduğuna inanıyor . Bu ve diğer deneyler Hesaplar ve Mayow fikirleri 1668 yılında yayınlandı Tractatus ikilisi dan De respiratione .
Robert Hooke , Ole Borch , Mikhail Lomonosov ve Pierre Bayen deneylerinde üretim oksijene yönetmek XVII inci yüzyılın XVIII inci yüzyılın ancak bunların hiçbiri onu tanıdı kimyasal element . Bu muhtemelen kısmen yanma ve korozyonla ilgili ve o zamanlar bu fenomenleri açıklamak için en yaygın açıklama olan phlogisitic olarak adlandırılan bilimsel teoriden kaynaklanmaktadır .
1667'de Alman kimyager Johann Joachim Becher tarafından kurulan ve 1731'de kimyager Georg Ernst Stahl tarafından değiştirilen flojiston teorisi, tüm yanıcı maddelerin iki bölümden oluştuğunu belirtir: flojiston adı verilen ve içindeki madde içerdiğinde kaçan bölüm. deflojistiğe maruz kalan kısım maddenin gerçek şeklini oluştururken yanar.
Odun veya odun kömürü gibi çok az kalıntı bırakan çok yanıcı maddelerin çoğunlukla flojiston içerdiği kabul edilirken, metal gibi aşındırıcı yanıcı olmayan maddelerin çok az içerdiği kabul edilir. Flojiston teorisinde havanın bir rolü yoktur ve bu fikri test etmek için yapılan ilk deneyler de yoktur. Bunun yerine teori, bir nesne yandığında ve nesnelerin çoğu daha hafif göründüğünde ve yanma işlemi sırasında bir şey kaybetmiş gibi göründüğünde ne olduğunu gözlemlemeye dayanır. Stahl, odun gibi bir malzemenin yandığında kütlesinin arttığını doğrulamak için, flojistonun negatif kütleye sahip olduğunu iddia eder. Nitekim metallerin de flojiston kaybedecekleri varsayıldığında paslanarak kütlelerinin arttığını görmeleri, flojiston teorisini geçersiz kılan ilk ipuçlarından biridir.
Oksijen ilk olarak İsveçli kimyager Carl Wilhelm Scheele tarafından keşfedildi . 1772 civarında cıva oksit ve çeşitli nitratları ısıtarak oksijen üretir. Scheele bu gaza " Feuerluft " (ateş havası) adını verir, çünkü bu gaz bilinen tek oksitleyicidir ve bu gazın keşfinin bir hesabını , Havanın Kimyasal Antlaşması adlı bir el yazmasında yazar. 1775'te yayıncısına gönderdiği ancak 1777'den önce yayımlanmayacak olan ateş .
Aynı zamanda, 1 st Agustos The 1774, bir deney İngiliz papaz Joseph Priestley'i Güneş ışınlarının cıva oksit (HgO) içeren bir cam tüpe doğru yakınsamasını sağlamaya yöneltti. Bu, "dephlogistique hava" olarak adlandırdığı bir gazın salınmasına neden olur . Bu gazda mumların alevinin daha parlak olduğunu ve bir farenin onu soluyarak daha aktif olduğunu ve daha uzun yaşadığını bulur. Gazı kendisi soluduktan sonra şöyle yazdı: "[bu gazın] ciğerlerimdeki hissi, sıradan havanınkinden fark edilir derecede farklı değildi, ama bir süre sonra nefesimin özellikle hafif ve kolay olduğu izlenimini edindim." . Priestley bulgularını 1775 yılında , Deneyler ve Gözlemler adlı kitabının ikinci cildinde yer alan Havadaki Diğer Keşiflerin Hesabı başlıklı bir makalede yayınladı .
Fransız kimyager Antoine Laurent Lavoisier daha sonra bu yeni maddeyi Priestley'den bağımsız olarak keşfettiğini iddia ediyor. Ancak Priestley, Ekim 1774'te Lavoisier'i ziyaret etti, ona deneyimlerini ve gazı nasıl serbest bıraktığını anlattı. Scheele ayrıca Lavoisier'e bir mektup gönderdi.30 Eylül 1774 daha önce bilinmeyen maddeyi kendi keşfini anlatır, ancak Lavoisier onu hiç almadığını belirtir (mektubun bir kopyası, ölümünden sonra Scheele'nin eşyalarında bulunur).
Bu onun zamanında tartışılsa bile, Lavoisier'in katkısı şüphesiz oksidasyon üzerine ilk tatmin edici nicel deneyleri gerçekleştirmiş ve yanmanın nasıl gerçekleştiğine dair ilk doğru açıklamayı vermiş olmasıdır. 1774'te başlayan deneyleri, flojiston teorisinin itibarını sarsacak ve Priestley ve Scheele tarafından keşfedilen maddenin kimyasal bir element olduğunu kanıtlayacaktır .
Bir deneyde, Lavoisier, kalay ve hava kapalı bir odada ısıtıldığında genellikle kütlede bir artış olmadığını gözlemledi . Muhafazayı açtığında ortam havasının içine hücum ettiğini fark eder, bu da sıkışan havanın bir kısmının tüketildiğini kanıtlar. Ayrıca, tenekenin kütlesinin arttığını ve bu artışın, açıldığında muhafazaya akan aynı hava kütlesine tekabül ettiğini belirtiyor. Bunun gibi diğer deneyler , 1777'de yayınlanan Genel olarak yanma üzerine kitabında ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Bu çalışmasında havanın iki gazın bir karışımı olduğunu kanıtlamaktadır: solunum ve yanma için gerekli olan "hayati hava" ve azot (Yunanca ἄζωτον , "hayattan yoksun" ) ki bu onlar için yararsızdır.
Lavoisier adını "hayati havayı" in oksijen Yunan kök dan 1777'de ὀξύς ( Oxys asitler ve tadım sonrası) (asit, kelimenin tam anlamıyla "sert" -γενής (-genēs) Çünkü o yanlışlıkla) "üretir" anlamıyla, (yapımcı oksijenin tüm asitlerin bir bileşeni olduğuna inanır.Kimyacılar, özellikle 1812'de Sir Humphry Davy , sonunda Lavoisier'in bu konuda yanıldığını kanıtladılar (aslında asit kimyasının temeli hidrojendir ), ancak isim sıkışmış.
Atom teorisi arasında John Dalton tüm unsurları tek atomlu ve bileşik bedenlerinde atomlar basit raporlarda olduğu varsayılır. Örneğin Dalton, suyun kimyasal formülünün H2O olduğunu varsayar ve oksijene , hidrojeninkinin yaklaşık on altı katı olan mevcut değerin aksine, oksijene hidrojenin sekiz katı bir atomik kütle verir . 1805'te Joseph Louis Gay-Lussac ve Alexander von Humboldt , suyun iki hacim hidrojen ve bir hacim oksijenden oluştuğunu gösterdiler ve 1811'de Amedeo Avogadro , şimdiki adıyla Avogadro yasası temelinde suyun bileşimini doğru bir şekilde yorumlamayı başardı. ve temel iki atomlu moleküllerin hipotezi.
Sonunda XIX inci yüzyıl, bilim adamları hava sıvılaştırılmış ve sıkıştırılması ve soğutma onun ayrı bileşenler olabilir fark etti. Basamaklı bir işlem kullanarak , kimyager ve fizikçi İsviçreli Raoul Pictet gerçeği , karbondioksiti sıvılaştırmak için kükürt dioksit sıvısını buharlaştırıyor , bu da sırasıyla yeterince dioksijeni soğutmak için buharlaşıyor ve böylece sıvılaşıyor. 22 Aralık 1877'de Paris'teki Bilimler Akademisi'ne sıvı oksijen keşfini duyurduğu bir telgraf gönderdi . İki gün sonra, Fransız fizikçi Louis Paul Cailletet , oksijeni sıvılaştırmaya yönelik kendi yöntemini anlatıyor. Her iki durumda da sadece birkaç damla sıvı üretilir, bu nedenle derinlemesine analiz yapmak imkansızdır. Oksijen Polonyalı bilim adamı tarafından 29 Mart 1883 tarihinde ilk kez kararlı bir halde sıvılaştırılmış olan Zygmunt Wróblewski arasında Krakow Jagiellonian Üniversitesi tarafından Karol Olszewski .
1891'de İskoç kimyager James Dewar , onu incelemek için yeterli sıvı oksijen üretebildi. Sıvı oksijen üretmek için ticari olarak uygun ilk işlem, 1895'te Alman mühendis Carl von Linde ve İngiliz mühendis William Hampson tarafından bağımsız olarak geliştirildi . Her iki işlemde de hava sıvılaşana kadar hava sıcaklığı düşürülür ve daha sonra farklı gaz halindeki bileşikler birbiri ardına kaynatılarak ve yakalanarak damıtılır . Daha sonra, 1901'de, asetilen ve sıkıştırılmış oksijen karışımının yakılmasıyla ilk kez oksiasetilen kaynağı tanıtıldı . Bu kaynak ve metal kesme yöntemi daha sonra yaygınlaştı. 1902'de Georges Claude , Linde'nin hayal ettiği verimliliği artıran ve sıkıştırıldıktan sonra havanın adyabatik genleşmesinin sağladığı işin kompresörde kullanıldığı bir hava sıvılaştırma işlemi hayal etti. Eşlik eden soğutma ( Joule-Thomson etkisi ), kompresör çıkışındaki havayı soğutan bir ısı eşanjöründe kullanılır. Claude böylece oksijen, nitrojen ve argonun fraksiyonel damıtılmasıyla ayırmayı gerçekleştirir.
1923'te Amerikalı bilim adamı Robert H. Goddard , sıvı yakıt kullanan bir roket motoru geliştiren ilk kişi oldu . Motor, yakıt olarak benzin ve oksitleyici olarak sıvı oksijen kullanır . Goddard, küçük bir sıvı yakıt roketini başarıyla uçurdu. 16 Mart 1926'da Auburn'da (Massachusetts) 56 m ve 97 km/s hıza ulaşmasını sağladı .
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | ||||||||||||||||
1 | H | Hey | |||||||||||||||||||||||||||||||
2 | Li | ol | B | VS | DEĞİL | Ö | F | doğmuş | |||||||||||||||||||||||||
3 | Yok | Mg | Al | Evet | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||||||||||||||
4 | K | O | sc | Ti | V | cr | Mn | Fe | ortak | Veya | Cu | çinko | ga | Ge | As | Gör | Br | Kr | |||||||||||||||
5 | Rb | Bay | Y | Zr | not | ay | Tc | Ru | Rh | PD | Ag | CD | İçinde | Sn | Sb | Sen | ben | Xe | |||||||||||||||
6 | C'ler | Ba | Bu | Halkla İlişkiler | Nd | öğleden sonra | Sm | Vardı | gd | yemek | dy | Ho | Er | Tm | yb | oku | hf | Sizin | W | Yeniden | Kemik | ir | nokta | at | Hg | TL | Pb | Bi | po | at | Rn | ||
7 | Cum | Ra | AC | Th | baba | sen | np | Abilir | Ben | Santimetre | bk | bkz. | Dır-dir | FM | md | Hayır | lr | Rf | db | Çavuş | bh | hs | dağ | Ds | Rg | Müşteri | Nh | fl | Mc | Sv. | Ts | og | |
8 | 119 | 120 | * | ||||||||||||||||||||||||||||||
* | 121 | 122 | 123 | 124 | 125 | 126 | 127 | 128 | 129 | 130 | 131 | 132 | 133 | 134 | 135 | 136 | 137 | 138 | 139 | 140 | 141 | 142 |
Alkali Metaller |
alkali toprak |
Lantanitler |
geçiş metalleri |
Zayıf metaller |
metal- loidler |
Olmayan metaller |
halo genleri |
soy gazlar |
Sınıflandırılmamış öğeler |
aktinitler | |||||||||
süperaktinitler |